I.- Sarrera linux-i

Sarrera
Linux sistema eragile bat da, bi ezaugarri nagusi ditu: doakoa dela, hots, ez dugu inongo lizentziarik ordaindu beharrik erabili ahal izateko eta iturri kodea dakar, "codigo fuente" deritzona: "Free & free" dela esan daiteke.

Sistema Kernel eta hainbat libreriak osatzen dute. GNU proiektuari esker sortu dira hauetariko libreria asko eta horregaitik askok GNU/Linux terminoa erabiltzen dute baina ni ez noa terminologia arazoetan sartzera, hori bakoitzak erabakiko du nolan deitu. GNU/Linux, GPL (General Public License) lizentziaren menpe banatzen da, hots, iturriko kodeak beti sarbidea ahalbidetu behar du eta edozein kode aldaketak lizentzia jarraitu beharko du.

Teknologia-ri dagokionez hainbat arkitekturek erabiltzen dute GNU/Linux-en erabilera, hala nola, Intel 386-, 486-, Pentium, Pentium Pro, Pentium II/III/IV, IA-64, Amd 5x86, Amd64, Cyrix y Motorola 68020,IBM S/390, zSeries, DEC Alpha, ARM, MIPS, PowerPC, SPARC eta UltraSPARC.

Historia apur bat

Sistema berri honek 90. hamarkadan egin zuen bere lehen agerpena. Helsinki unibertsitateko Linus Torvalds ikaslea gaurko sistema eragilearen lehen programazio lerroak idazten hasi zen, ondoren izango zuen aupada kontutan izan gabe. i386 makinentzako Unix sistema bat sortu zuten, Minix deituriko proiektu batetik abiatuta.


Gaur egun, hainbat programatzaile daude proiektuan sartuta, errepositorio banatuak erabiliz bakoitzak bere kodigo zatia garatzen du eta ondoren administratzaile batzuk arduratzen dira kodigo hori baliogarria denentz ikuskatzen, horrela bada, kernel edo funtzionalitateak hobetzen joaten dira.


Distribuzio ezberdinak

Guk kurtsoan zehar ubuntu eta kubuntu erabiliko ditugu baina badaude beste zenbait distribuzio interesgarri ere:


Goian aipatutakoak dira nagusienak. Guk, aurrez aipatu bezala azken hirugarren eta azken distribuzioekin egingo dugu lan eta hauei sarrera bat egingo diet hurrengo post-ean. Aipatu beharra dago, gaiak sakontzen doazen heinean hainbat ideia edo gauza interesgarri aipatzen joango garela, hala nola, karpeten egitura eta karpeta bakoitzaren eginkizuna edo Shell eta terminaleko komandoen funtzionamendua.

Azkenik, nik Mark G. Sobell Californiarrak idatzitako "Manual práctico de Linux" erabiliko dut hainbat aipamen egiteko baina interneten ere informazio ugari aurki daiteke, adibidez http://es.tldp.org/htmls/manuales.html.

 

posted by ammur on 16:26 under

0 comentarios: